Παρασκευή 3 Ιουλίου 2020

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΑΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΟΥ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕ ΤΗ ΣΟΦΙΑ...

Είναι διαδεδομένη η άποψη ότι συνήθως τα νήπια διαθέτουν "μυαλό πεταλούδας"*

Πάρτε λοιπόν ένα ακόμη δείγμα ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι!!! Τα νήπια, οι μαθητές και οι μαθήτριες του Νηπιαγωγείου, μπορούν να συγκεντρώνονται στο ζητούμενο και να σκέφτονται με τρόπο θαυμαστό για την ηλικία τους (Στην περίπτωση βέβαια που γονείς και εκπαιδευτικοί ανταποκρίνονται στο ρόλο τους). 

Εισάγοντας στα παιδιά τις τελευταίες μέρες  τη φράση του Stephen Hawking "Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας", τα ρώτησα να μου πουν τι σημαίνει η λέξη σοφός, κατά τη γνώμη τους. Κατέγραψα τις παρακάτω  καταπληκτικές απαντήσεις τους:

 Υποτμήμα 1: Αναστασία, Οριάνα, Τριαντάφυλλος, Μιχάλης, Στέφανος (απουσίαζε ο Παναγιώτης)
Τα παιδιά του υποτμήματος 1  συμπλήρωναν αυθόρμητα το ένα τα λεγόμενα του άλλου, με αποτέλεσμα να καταγράψω έναν σχεδόν ολοκληρωμένο ορισμό. Κατά την παρέμβασή μου ακολούθησα τη  μαιευτική προσέγγιση:

"Σοφός είναι ένας μεγάλος άνθρωπος, μπορεί γέρος, που είναι καλός γιατί μπορεί να σώσει τον κόσμο. Δηλαδή, μπορεί να σώσει τα ζώα ή τους ανθρώπους που κινδυνεύουν (Τριαντάφυλλος). Ξυπνάει πολύ νωρίς το πρωί και δουλεύει. Συνήθως φτιάχνει σχολεία και βοηθάει όλους τους ανθρώπους να ζουν πολύ καλά (Μιχάλης). Τους εξηγεί ότι είναι καλύτερα να μη θυμώνουν και να είναι αγαπημένοι, να είναι χαρούμενοι και να δίνουν στους άλλους ό,τι έχουν (Αναστασία, Στέφανος). Ο σοφός δουλεύει με το μυαλό του (Οριάνα). Γράφει οδηγίες για τους άλλους ανθρώπους και βιβλία (Αναστασία). Έτσι αυτοί διαβάζουν τα βιβλία και μαθαίνουν πολύ καλά πράγματα για τη ζωή τους (Τριαντάφυλλος, Αναστασία)".

Υποτμήμα 2: Μάνος, Κωνσταντίνος Σ., Κωνσταντίνος Μ., Μάριος, Αριάδνη, Μαρία-Χριστίνα (απουσίαζε ο Εφραίμ)

Κάθε παιδί του υποτμήματος 2 έδωσε το δικό του ορισμό. Ωστόσο, οι ορισμοί αυτοί συναποτελούν ένα σχεδόν ολοκληρωμένο ορισμό της έννοιας: 

Μάνος: "Ο σοφός είναι ένας άνθρωπος που σκέφτεται πολύ με το μυαλό του και δίνει συμβουλές...πώς να ξεφύγεις από τους κακούς και τους άλλους τους χαζούς, που δεν καταλαβαίνουν και τέτοια..."

Κωνσταντίνος Μ.:"Είναι ένας άνθρωπος πολύ έξυπνος και τα πιστεύει αυτά που λέει. Ίσως είναι δάσκαλος και διαβάζει πάρα πολλά βιβλία".

Κωνσταντίνος Σ.: "Ο σοφός ξέρει τα πάντα, ακόμα κι αν δεν τα έχει δει. Μπορεί να γεννήθηκε έτσι αλλά όμως διαβάζει και πάρα πολλά βιβλία για να είναι σοφός".

Μάριος: "Ο σοφός σκέφτεται πάρα πολύ με το μυαλό του και όταν κάποιος κινδυνεύει, του δίνει ιδέες. Αυτός τις ακούει και κάνει ό,τι του λέει ο σοφός και έτσι σώζεται".

Αριάδνη: "Νομίζω ότι ο σοφός είναι σαν ένας μάγος, που όμως σκέφτεται πολύ με το μυαλό του πώς να γίνουν πιο καλοί οι άνθρωποι. Διαβάζει πολλά βιβλία κάθε μέρα και μπορεί να γράφει αυτά που θέλει να πει στους ανθρώπους ή να τους τα λέει". 

Μαρία-Χριστίνα: "Ο σοφός είναι μεγάλος και έχει και ένα ραβδί. Σκέφτεται πάρα πολύ και ξέρει πάρα πολλά πράγματα. Αν γίνει κάτι κακό, οι άνθρωποι σκέφτονται: Πρέπει να πάω στο σοφό για να μου πει πώς να γίνω πιο καλός άνθρωπος". 

Στη συνέχεια, είπα στα παιδιά πως ξέρω ένα σοφό, ο οποίος παρόλο που είχε πολλά προβλήματα με την υγεία του και γι' αυτό μπορούσε να μετακινηθεί μόνο με αναπηρικό καροτσάκι, δεν σταματούσε ποτέ να δουλεύει με το μυαλό του για το καλό όλων των ανθρώπων. Μια μέρα λοιπόν, ο σοφός αυτός κοίταζε, από το ψηλό μπαλκόνι του, τους ανθρώπους που περπατούσαν κάτω στο δρόμο. Οι πιο πολλοί είχαν σκυμμένο το κεφάλι και κοίταζαν προς τα πόδια τους. Σκέφτηκε τότε πως είναι κρίμα όλοι αυτοί οι άνθρωποι να μην έχουν μάθει να κοιτούν ψηλά τον ουρανό και τ' αστέρια. Κι αμέσως έγραψε σε πολλά χαρτάκια αυτή τη φράση: 
Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια 
κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας.
Πέταξε τα χαρτάκια από ψηλά κι ο αέρας τα πήρε και τα σκόρπισε παντού κάτω στη γη. Όσοι άνθρωποι κατάφεραν να πιάσουν ένα χαρτάκι και να το διαβάσουν, έμαθαν να κοιτούν ψηλά προς τ' αστέρια κι από κει και πέρα ήταν σίγουρα πιο χαρούμενοι. 

Τα  παιδιά αποτύπωσαν την "ιστορία" που τους αφηγήθηκα, εκφράζοντας αυτά που κατάλαβαν και αισθάνθηκαν στα ιχνογραφήματά τους, που θα θαυμάσετε παρακάτω.

Με τον "ορισμό" λοιπόν της έννοιας του σοφού, με τη σπουδαία φράση του Stephen Hawking και την αποτύπωσή της από τα παιδιά μαζί με τις επεξηγήσεις τους, κλείνουμε τη σχολική μας χρονιά με ικανοποίηση και υπερηφάνεια. 

Τριαντάφυλλος: "Ο σοφός στο καροτσάκι του -γιατί,είπαμε πως δεν έχει δυνατά πόδια-. Από το καροτσάκι του πετάει τα χαρτιά που έχει γράψει: Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας. Ένας άνθρωπος περπατάει με το κεφάλι κάτω, γιατί δεν έχει διαβάσει αυτό που έγραψε ο σοφός. Κοίταζε μόνο τα πόδια του, γιατί δεν είχε μάθει να κοιτάει στον ουρανό και να θαυμάζει τα σύννεφα που παίρνουν τόσα σχήματα.
Αυτά που βλέπεις στο κεφάλι του (του σοφού) δεν είναι τα μαλλιά του. Είναι το μυαλό του που έχει ιδέες!"

Οριάνα: "Ζωγράφισα όλο τον κόσμο. Tους ανθρώπους, τα σπίτια, τα δέντρα, τα πουλιά και το σοφό πάνω στο μπαλκόνι του που πετάει κάτω τα χαρτάκια που έγραψε: Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας. Οι άνθρωποι τα διάβασαν και μετά δεν είχαν κάτω το κεφάλι τους. Βλέπεις; Είναι χαρούμενοι!"

Αναστασία: "Είναι ο σοφός και δίπλα του είναι η στοίβα με τα χαρτιά που είχε γράψει την οδηγία: Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας. Οι άνθρωποι τα διάβασαν και άρχισαν να κοιτάνε ψηλά στ' αστέρια και ενθουσιάστηκαν. Και μια κοπέλα άφησε το κινητό της, που το κοίταζε συνέχεια, και κοίταξε κι αυτή τ' αστέρια και από τότε ήταν πιο χαρούμενη η καρδιά της".
Μιχάλης: "Ζωγράφισα το σοφό στο καροτσάκι του. Δίπλα του είναι ένα μεγάλο τραπέζι που έχει επάνω τις σημειώσεις του, για να τις δώσει στον κόσμο. Στα χέρια του κρατάει μελάνι και ένα φτερό πουλιού. Με αυτά γράφει. Πιο κει είναι ένα παιδί που κλαίει, κλαίει πάρα πολύ, γιατί θέλει να πάει στην πλατεία να παίξει και η μαμά του δεν το αφήνει. Τώρα ο σοφός μπορεί να του δώσει μια λύση και να σταματήσει να κλαίει". 

Κωνσταντίνος Σ.: "Είναι ο σοφός (κάτω δεξιά/δείχνει με το δάχτυλο) που εξηγεί στους ανθρώπους γιατί πρέπει να κοιτούν ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά προς τα πόδια τους. Οι άνθρωποι τον ακούνε και καταλαβαίνουν ότι είναι πιο όμορφα να κοιτάνε τον ουρανό, γιατί είναι είναι πιο όμορφος και πιο μεγάλος από τα πόδια τους. Ζωγράφισα τον ουρανό τη μέρα με τον ήλιο, αλλά και το βράδυ είναι πολύ όμορφος γιατί έχει αστέρια που λάμπουν και το φεγγάρι".
Κωνσταντίνος Μ.: "Οι άνθρωποι περπατάνε στο δρόμο και κοιτούν κάτω. Δεν είναι χαρούμενοι. Ο σοφός από το μπαλκόνι του ψηλά πετάει τα χαρτιά που έγραψε: Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας".

Στέφανος: Ζωγράφισα τον ουρανό τη νύχτα που έχει αστέρια και τη μέρα που έχει τον ήλιο και τα σύννεφα και είναι πολύ όμορφος.
Μαρία-Χριστίνα: "Σε ένα ψηλό κτήριο είναι ο σοφός και πετάει τα χαρτιά που έχει γράψει: Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας. Αυτοί που τώρα κοιτάνε κάτω θα σκεφτούν να δουν πάνω και τότε θα θαυμάσουν τ' αστέρια, το φεγγάρι, τον ήλιο. Και θα καταλάβουν ότι είναι πιο όμορφα από τα παπούτσια τους. Δίπλα αυτό που βλέπεις με το καφέ είναι μια κλειστή πόρτα, που είναι πίσω το σπίτι του σοφού. Εκεί μέσα κάθεται και γράφει τα βιβλία του". 
Αριάδνη: "Ο σοφός με ένα λουλούδι στο ένα χέρι και ένα βιβλίο στο άλλο χέρι, που το έχει γράψει αυτός και θα το δώσει στους ανθρώπους να το διαβάσουν. Εκεί μέσα σ' αυτό το βιβλίο έχει γράψει: Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας. Δίπλα ζωγράφισα το καροτσάκι του". 
Μάριος: "Όταν οι άνθρωποι διάβασαν αυτό που έγραψε ο σοφός, κοίταξαν πάνω και είδαν τα πιο όμορφα πράγματα. Είδαν ένα χρωματιστό πουλί, σαν λάμψη, και θαύμασαν και κατάλαβαν ότι όταν κοιτάζεις μόνο κάτω δε βλέπεις και τίποτα σπουδαίο, δηλαδή, δεν έχει ιδέες το μυαλό, να σκεφτείς. Ενώ, ο ουρανός έχει χιλιάδες πράγματα, πάρα πολλά πράγματα σπουδαία και πάρα πολύ όμορφα". 
Μάνος: "Ο σοφός προσπαθεί να κατασκευάσει τανκς που να εκτοξεύουν τα χαρτιά του. Τώρα είναι στο σπίτι του το ψηλό, κάθεται στο καροτσάκι του. Σε λίγο τα τανκς θα είναι έτοιμα. Θα εκτοξεύσουν τα χαρτιά του και οι άνθρωποι θα διαβάσουν αυτά που έχει γράψει. Τότε θα μάθουν να κοιτούν τ' αστέρια, τους πλανήτες...Θα θαυμάσουν τον Άρη, τον 'Ηλιο, το Φεγγάρι και όλο τον ουρανό και τότε θα έχουν ωραίες ιδέες!Θα είναι όλοι πιο χαρούμενοι και πιο έξυπνοι! Μετά ο σοφός θα γράψει ένα καινούριο βιβλίο".


Καλό Καλοκαίρι 

και Καλή Πρόοδο στα υπέροχα παιδιά!


*Beetlestone, F. (1998): Creative children, Imaginative teaching. Great Britain: Open University Press.

Πέμπτη 2 Ιουλίου 2020

ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

Είμαστε εμείς που ξεκινήσαμε δειλά το Σεπτέμβριο του 2019 και καταφέραμε τόσα πολλά μέχρι σήμερα!

Είμαστε εμείς που μάθαμε να συνεργαζόμαστε και να εκτιμάμε τον άλλο δίπλα μας!

Είμαστε εμείς που μάθαμε να έχουμε ευθύνη απέναντι στον εαυτό μας, στους άλλους και να σεβόμαστε τη φύση και τα πλάσματά της

Είμαστε εμείς που προσπαθήσαμε πολύ για να αντέχουμε, όσο μπορούμε, τις ματαιώσεις!

Είμαστε εμείς που μάθαμε να εκφραζόμαστε με πολλούς και εποικοδομητικούς τρόπους!

Είμαστε εμείς που μάθαμε να δουλεύουμε οργανωμένα, βάζοντας και πετυχαίνοντας στόχους αλλά και αφήνοντας το στίγμα μας για να  θυμόμαστε, για να έχουμε οδηγό, για να είμαστε οδηγοί!

Είμαστε εμείς που μάθαμε να ονειρευόμαστε  και  να μην  αφήνουμε τα όνειρά μας στον άνεμο!

Είμαστε εμείς που εκπλαγήκαμε όταν ακούσαμε τα λόγια του Stephen Hawking (και δουλέψαμε πάνω σ' αυτά/ΕΠΟΜΕΝΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ):

"Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά προς τ' αστέρια 
κι όχι μόνο χαμηλά, προς στα πόδια σας!"

Προσπαθήστε, παιδιά να κάνετε πράξη στη ζωή σας αυτόν το λόγο!!!
Τώρα ακούγεται μαγικό...
στο Δημοτικό θα αρχίσει να αποκτάει κι άλλο νόημα...
στο Γυμνάσιο θα αποκτήσει βαθύτερο νόημα...
στο Λύκειο θα αρχίσει να γίνεται πράξη...
στην υπόλοιπη ζωή σας θα είναι το φως που θα νικάει το σκοτάδι...

Καλό ταξίδι στη ζωή, παιδιά!

Να προοδεύετε πάντα και να είστε ευτυχισμένα!

Σας ευχαριστώ για όλο το φως που μου δώσατε κι αυτή τη χρονιά για να είμαι όλο και πιο σίγουρη ότι έχω το βλέμμα μου στραμμένο προς τ' αστέρια!!!

Γ.Σ.
                                      
         Παναγιώτης-Χαρούμενος που τελειώσαμε και πάμε γι' άλλα!

Κωνσταντίνος Σ.: Με τα λουλούδια μου,              
έτοιμος για προσφορά και με καλή διάθεση                                                                           

                                                                               Κωνσταντίνος Μ.: Με τα γυαλιά μου,                                                                                         έτοιμος για το καλοκαίρι και όλα θα πάνε καλά                     
Τριαντάφυλλος: Με τη μπάλα μου και με το σπαθί μου, έτοιμος για όλα

Μάνος:Με τη μπάλα μου έτοιμος πάντα για παιχνίδι και με ένα λουλούδι 
για όποιον καταλάβει πόσα έχω να του πω


Μάριος: Με τη μπάλα μου κι ένα λουλούδι, έτοιμος και δυνατός


Στέφανος: Με τη μπάλα μου και το καπελάκι μου έτοιμος για διακοπές

                                       Αριάδνη: Με τα γυαλιά μου και με πολλά όνειρα
                                για ένα επίσης χαρούμενο σχολείο

 
     Αναστασία: Με το παγωτό μου και πολλή χαρά και αισιοδοξία

Οριάνα: Μ' ένα μπουκέτο λουλούδια και μ' ένα χαμόγελο έτοιμη για νέες περιπέτειες


Μαρία-Χριστίνα: Έτοιμη να συνεχίσω δυναμικά

Εφραίμ: Χαρούμενος για το καλοκαίρι και έτοιμος να δουλέψω πάλι με κέφι 




Κυριακή 28 Ιουνίου 2020

Πως θα ήθελα να είναι το Δημοτικό Σχολείο και η δασκάλα μου

Από μια συζήτηση με τα παιδιά που θα πάνε 
στο Δημοτικό Σχολείο
Αφιερωμένο στους γονείς και στις/τους μελλοντικές/ους μας δασκάλες/ους


Παρακαλούμε, να διαβάστε αυτά που σας λέμε παρακάτω, 
να τα "μεταφράσετε" σωστά
και να φροντίσετε να κάνετε όσα περισσότερα μπορείτε 
για να φοιτήσουμε σε ένα σχολείο όπου ειδικά εσείς οι δάσκαλοι 
δε θα ξεχνάτε ότι 
"...μετὰ παιδιᾶς τε καὶ ἡδονῆς μανθάνειν"
(Πλάτων, Νόμοι)
(...να μαθαίνουν τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι και μέσα από την ευχαρίστηση)
Αναστασία:
"Θα ήθελα να είμαστε όλα τα παιδιά αγαπημένα, να γνωριστούμε, να μας αγαπήσουνε τα παιδιά που πάνε τώρα στο Δημοτικό, για να περνάμε καλά. 
Η δασκάλα μου θα ήθελα να είναι χαρούμενη, επειδή θα είμαστε καλά παιδιά και να μας αγαπάει. Θα το καταλάβει μόνη της ότι είμαστε καλά παιδιά… Θα ήθελα να είναι χαρούμενη η καρδιά της, να χαμογελάει σε όλους και να μας διαβάζει κάθε μέρα βιβλία. Στην τάξη μου ή στην αυλή έξω θα ήθελα να έχουμε και πολλά πολλά παιχνίδια, κουζινικά, αλλά και μια κουζίνα μεγάλη μέσα για να κάνουμε κανένα γλυκάκι.
Θέλω όμως το σχολείο μου να έχει και μια βιβλιοθήκη μεγάλη. Θέλω ακόμα να λέμε αστεία και να γελάμε όταν τελειώνουμε τα μαθήματά μας, όπως μας λες κι εσύ κ. Γιάννα πολλά αστεία. Θα ήθελα να έχουμε και ένα παράθυρο (κορνίζα) μεγάλο που να έχει μέσα τις φωτογραφίες μας.
Στην αυλή θα ήθελα να έχει λουλούδια και ποτιστήρια για όλους για να τα ποτίζουμε. Να πετάνε πεταλούδες παντού και να χαιρόμαστε όταν βγαίνουμε διάλειμμα".
Οριάνα:
"Θα ήθελα να περνάμε καλά στο Δημοτικό και να κάνουμε τα μαθήματά μας. Θα ήθελα να είναι οι τοίχοι χρωματιστοί και να έχουμε πολλά παιχνίδια όπως εδώ, όχι μόνο βιβλία. Όταν θα κάνουμε τα μαθήματά μας, μετά θέλω να παίζουμε. Θέλω κι εγώ να έχει πεταλούδες παντού στο Δημοτικό για να πετάνε από πάνω μας, γιατί είναι ωραίες οι πεταλούδες.  Η κυρία μου θα ήθελα να φοράει ωραία φουστάνια, να είναι χαρούμενη, να μας διαβάζει παραμύθια και να μας δίνει εργασίες".
Τριαντάφυλλος:
"Εγώ σκέφτομαι ότι θα ήθελα να έχει στο Δημοτικό ρομποτάκια που να τα κάνουνε όλα. Να μας προσέχουνε, να καθαρίζουν το σχολείο… Θα ήθελα να υπάρχει μια σκάλα που να πηγαίνει στο υπόγειο και εκεί να υπάρχουν παιχνίδια για να παίζουμε. Στο πάτωμα θα υπάρχει μια τρύπα κάτω από το πλακάκι, που θα μπορεί το ρομπότ να την ανοίγει και να περνάμε όλοι κάτω για παιχνίδι. Θα ήθελα ακόμη να έχει ένα μεγάλο πίνακα, με εικόνες, για να βλέπουμε και ταινίες. 
Η κυρία θα ήθελα να είναι βαμμένη, με κραγιόν και μαύρα μαλλιά. Να έχει δυνατή φωνή για να την ακούμε όλοι. Θα ήθελα κι εγώ να έχει λουλούδια στην αυλή και να έρχονται πολλές πασχαλίτσες και πεταλούδες να πετάνε πάνω από το κεφάλι μας όταν κάνουμε μάθημα. Ωραίο αυτό, ε κυρία;
Α, θα ήθελα να είχε και ένα κουκλόσπιτο έξω στην αυλή και πολλά συρτάρια μέσα στην τάξη για να βάζουμε τις ζωγραφιές και τις εργασίες μας. Μου αρέσει που εδώ έχει το κάθε παιδί το δικό του συρτάρι. Μακάρι να είναι έτσι το άλλο σχολείο..."
Παναγιώτης:
"Εγώ θα ήθελα να έχει μπάλες στην αυλή να παίζουμε και αυτοκίνητα για να μπαίνουμε μέσα, να κάνουμε γύρω γύρω στην αυλή και να μαθαίνουμε οδήγηση. Να κάνουμε και τα μαθήματά μας αλλά να μας αφήνουν να παίζουμε κιόλας. 
Η δασκάλα θέλω να είναι όμορφη, να γελάει, να μη βάζει τιμωρίες και να μας λέει παραμύθια". 
Κωνσταντίνος Σ.:
"Στο σχολείο το Δημοτικό θα ήθελα να μαθαίνουμε γράμματα, να ζωγραφίζουμε και να παίρνουμε άριστα στα μαθήματα. Τότε να μας δίνει, μπορεί..., η κυρία και ένα μπαλονάκι ή ένα… λουκουμάκι. Στην αυλή ήθελα να έχει φυτά, λουλούδια και τριαντάφυλλα, να μυρίζει ωραία και να είναι ήσυχα. Θα ήθελα το σχολείο να έχει φρούτα για να τρώμε όλα τα παιδιά. 
Η κυρία θέλω να είναι καλή, να αγαπάει όλα τα παιδιά, να κάνει αγκαλιές τα παιδιά, να μας διαβάζει παραμύθια και να έχουμε και δανειστική βιβλιοθήκη. Θα ήθελα ακόμη να έχει η κυρία ένα σκυλάκι, γλυκούλι, και στο διάλειμμα να μπορώ να παίζω με το σκυλάκι αυτό. Η κυρία δεν θέλω να φωνάζει, αλλά θέλω να γελάει όπως εσύ, κυρία μου".
Μάριος:
"Το Δημοτικό Σχολείο θα ήθελα να έχει μαρκαδόρους πολλούς για να ζωγραφίζουμε, τσάντες ωραίες για όλα τα παιδιά, να είναι διακοσμημένο ωραία με στρας παντού και να υπάρχουν παιχνίδια πολλά. Θα ήθελα να έχει αυτοκινητάκια και τανκς στην αυλή, ένα μαγαζάκι μανάβικο για να παίζουμε και ένα ξύλινο κουκλόσπιτο όπως εδώ. Θα ήθελα να έχει και μια πισίνα για να κάνουμε κολύμβηση και ομπρέλες για να κάνουν σκιά.
Θα ήθελα ακόμη να μας επιτρέπουν να τρώμε σοκολάτες, όχι κάθε μέρα… πότε πότε όμως να μπορούμε να τρώμε.
Η δασκάλα μου θέλω να φοράει κολιέ ωραία με τριαντάφυλλα και άλλα λουλούδια, να έχει ωραίες μπούκλες στα μαλλιά της, να φοράει ένα ωραίο ρολόι και να είναι ευγενική...όμως, νομίζω ότι θα είναι θυμωμένη και όταν κάποιος κάνει φασαρία θα τον τιμωρεί. Αλλά στα παιδιά δεν αρέσουν οι τιμωρίες. Αν το ξέρει αυτό, όπως το ξέρεις εσύ κυρία, μπορεί να μη μας βάζει τιμωρίες και αυτό είναι το καλύτερο.
Α, και το σχολείο μας θα πρέπει να το φροντίζουμε όλοι, για να μην είναι ακατάστατο".
Κωνσταντίνος Μ.:
"Θα ήθελα να είναι καλά όλα τα παιδάκια, να μη χτυπάνε, να μη νευριάζουν και να παίζουμε ομαδικά στην αυλή. Θα ήθελα να έχει δέντρα και φυτά, πολλά βιβλία για να διαβάζουμε και δανειστική βιβλιοθήκη.
Η κυρία μου θα ήθελα να είναι καλή, με ξανθιά και μακριά μαλλιά, κοτσιδάκια, ένα ωραίο κολιέ και να φοράει άσπρες ωραίες μπλούζες. Θα ήθελα να μη βάζει μηδέν, να μη φωνάζει και να μη βάζει τιμωρίες. Θα ήθελα να μας άφηνε να παίζουμε λίγο και μέσα στην τάξη, να λέει αστεία και να είναι λίγο αυστηρή σαν εσένα κ. Γιάννα".
Αριάδνη:
"Θα ήθελα το σχολείο που θα πάω να ήταν από σοκολάτα, γεμάτο με σοκολατένια στρας. Σαν το σπίτι της μάγισσας στον Χάνσελ και τη Γκρέτελ! Τα θρανία θα ήθελα να ήταν από ζαχαρωτά κι όταν τα τρώγαμε θα μας έπαιρναν άλλα, από ζελέ. Τα βιβλία μας θα ήταν και αυτά από σοκολάτα, αλλά δε θα έλιωναν, γιατί θα ήταν σκληρή σαν τούβλο η σοκολάτα. Έτσι θα διαβάζαμε τα μαθήματά μας και θα είμαστε ευχαριστημένοι, όλα τα παιδιά με αυτά τα βιβλία. Τα καλοριφέρ και τα φώτα φαντάζομαι ότι θέλω να είναι από μπισκότα.
Ήθελα να έχει πολλά φυτά στην αυλή ωραία και μεγάλα και να τα φροντίζουμε, όπως εδώ.
Η κυρία μου θα ήθελα να είναι καλή. Να διαβάζουμε τα μαθήματά μας και μετά να τρώμε καραμέλες και κάθε μέρα γλυκά και ζαχαρωτά. Θα ήθελα η κυρία να έχει ροζ μαλλιά και ροζ ρούχα. Θα μου άρεσε πάρα πολύ να έχουμε μια δασκάλα ροζ.
Αυτό θα είναι το πιο γλυκό σχολείο του κόσμου και θα ήθελα να πηγαίνω χαρούμενη κάθε μέρα.
Αλλά, κυρία μου, οι δάσκαλοι θα μπορούν να φτιάξουν ένα τέτοιο σχολείο;"
Μάνος:
"Εγώ θα ήθελα σ’ αυτό το σχολείο που θα πάω να ψηφίζουν όλοι, τα παιδιά και οι δάσκαλοι, το παιχνίδι. Να έχει μια μεγάλη αυλή, πολύ μεγάλη, και να έχει εκεί μια επιγραφή που να γράφει: «Φύγετε όσοι δεν ανήκετε σε αυτό το σχολείο. Εδώ μαθήματα δεν θα γίνονται».
Δηλαδή, οι δάσκαλοι θα γράφουν τα μαθήματα και τα παιδιά θα βλέπουν αυτό που θα γράφουν οι δάσκαλοι και έτσι θα μαθαίνουν. Δηλαδή, θα γίνεται λίγο μάθημα στην αρχή, μία φορά το χρόνο, ένα γραμματάκι, κι ύστερα παιχνίδι.
Θα υπάρχουν δεινόσαυροι, λέγκο, τουβλάκια πολλά, τάμπλετ και όλα τα άλλα παιχνίδια που αρέσουν στα παιδιά. Θα μου άρεσε πολύ να είχε και πισίνες για να κολυμπάμε. Για να είναι ευχαριστημένα τα παιδιά, έτσι πρέπει να είναι το σχολείο.
Αλλά, νομίζω, πως η δασκάλα μου θα είναι νευρική, ψηλή με μακριά μαλλιά, αλλά δε νομίζω να αφήνει να της τα χαϊδεύουν τα παιδιά. Μία φορά το χρόνο μπορεί να είναι καλή, αλλά όλο το χρόνο θα είναι κακιά και νευρική, γιατί θα βάζει τις φωνές και θα γίνεται μάχη εκεί μέσα… Αυτό δεν μου αρέσει καθόλου, αλλά νομίζω ότι έτσι θα είναι, όπως σου τα λέω".


Όποιος ξέρει τις "γλώσσες" που μιλάτε, αγαπημένα μου παιδιά, καταλαβαίνει τι είναι αυτό που ζητάτε: Ένα σχολείο ζωντανό, χαρούμενο, ενδιαφέρον! Ένα σχολείο που θα έχει εξορίσει την ανία, το φόβο και το θυμό, γιατί θα έχει καταλάβει, όπως ο γλάρος Ιωνάθαν, πως αυτά τα συναισθήματα είναι που κάνουν τη ζωή ενός γλάρου τόσο σύντομη... Ένα σχολείο που θα θυμάται πάντα πως του απαγορεύεται παιδαγωγικά να είναι "ένα σχολείο ίσο για παιδιά άνισα!"
Γιάννα Σέργη

Κυριακή 21 Ιουνίου 2020

Γιορτή του πατέρα


10+1 Ερωτήσεις στον Ματθαίο Γιωσαφάτ  
για τους μπαμπάδες

Το ξέρω πως, αν σε ρωτήσω για τον μπαμπά σου, θα μου πεις: “είναι ο καλύτερος μπαμπάς του κόσμου”. Και ξέρω, επίσης, ότι τον αγαπάς πολύ, όπως και όπου κι αν είναι. Όμως, αν το σκεφτείς λίγο περισσότερο, είναι πολύ πιθανό να παραδεχθείς ότι υπάρχουν κάποια θέματα που πιθανόν σε δυσκόλεψαν στη σχέση μαζί του. Έτσι δεν είναι; Είναι τα “μπράβο” που δεν σου είπε; Τα αυστηρά όρια που ίσως σου έβαζε; Οι αγκαλιές που έλειπαν ή δεν ήταν αρκετές; Ή άλλα που, αν το ψάξεις, θα συνειδητοποιήσεις ότι μπορεί να έχουν επηρεάσει δραστικά την προσωπικότητα ή την εξέλιξή σου, ιδιαίτερα αν είσαι η περίπτωση του παιδιού που μεγάλωσε μ’ έναν λίγο ή πολύ δύσκολο μπαμπά. Κι αν αυτό ισχύει, σίγουρα θα έχεις αναρωτηθεί. Πώς θα ήταν άραγε, αν είχες για μπαμπά κάποιον που ξέρει ακριβώς τι χρειάζεται ένα παιδί; Πώς θα ήταν αν είχες για μπαμπά τον Ματθαίο Γιωσαφάτ, ας πούμε. Πόσο τέλειος μπαμπάς θα ήταν εκείνος; Γιατί, εγώ τουλάχιστον, κάθε φορά που τον συναντώ, αυτό θέλω να τον ρωτήσω. Πώς ήταν εκείνος – ο διάσημος καθηγητής ψυχιατρικής και ψυχαναλυτής – ως μπαμπάς; Γι’ αυτό και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πατέρα επέλεξα αυτή την ερώτηση, για να ξεκινήσω τη συνέντευξη μαζί του.
Κύριε Γιωσαφάτ, υπήρξατε καλός μπαμπάς με τη μοναχοκόρη σας;

Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορώ ν’ απαντήσω εγώ σε αυτή την ερώτηση, παρά μόνο εκείνη. Θα σου ομολογήσω, όμως, ότι κάποια στιγμή τη ρώτησα. Ήμουν καλός πατέρας για σένα; Ήσουν πάρα πολύ καλός πατέρας … όταν σε έβλεπα, μου απάντησε.

Ποιο πιστεύετε ότι είναι το καλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει ένας πατέρας στο παιδί του;

Να είναι καλός με τη γυναίκα του. Με τη μητέρα του παιδιού του. Να την αγαπάει και να της το δείχνει. Μέσα από αυτό θα πάρει το καλύτερο και το παιδί. Η συζυγική δυσαρμονία δημιουργεί πολλά προβλήματα στα παιδιά, τόσο στην παιδική και εφηβική ηλικία αλλά και αργότερα, όταν γίνονται ενήλικες. Και δυστυχώς το 85% των ζευγαριών βιώνει συζυγική δυσαρμονία. Άρα μιλάμε για κάτι όχι και τόσο εύκολο όσο το διατυπώνω.

Πολλοί πάντως από τους σημερινούς μπαμπάδες συμμετέχουν στη φροντίδα του μωρού από την πρώτη στιγμή της γέννησής του. Είναι καλός ένας τέτοιος μπαμπάς;                                                                                                    
Παλιότερα πιστεύαμε ότι είναι σημαντικό και γενικά καλό να συμμετέχει στη φροντίδα του μωρού ο μπαμπάς. Να το ταΐζει, να το νανουρίζει, να του αλλάζει πάνες. Κι εγώ άλλαζα πάνες. Σήμερα έχουμε αναθεωρήσει. Γνωρίσουμε ότι είναι πιο ευεργετικό για το παιδί να τα κάνει όλα αυτά μόνο η μητέρα, τουλάχιστον για τον πρώτο χρόνο ζωής. Έτσι το παιδί αναπτύσσει μία καλή σχέση ασφάλειας μαζί της, με το σημαντικό αυτό πρόσωπο, πράγμα που καθορίζει και τον τρόπο που θα κάνει σχέσεις αργότερα στη ζωή του. Είναι καλύτερα, επομένως, ο πατέρας σε αυτή τη φάση να προσφέρει υποστήριξη στη μητέρα σε όλα τα επίπεδα και ίσως λιγότερο σημαντικό ν’ αλλάζει πάνες. Φυσικά, καθώς μεγαλώνει το παιδί, χρειάζεται το ενδιαφέρον, την αποδοχή και τη στοργή και από τον πατέρα. 
Τι είναι πιο σημαντικό; Το “μπράβο” του μπαμπά ή το “μπράβο” της μαμάς;                                                                                                               
Και των δύο η ενθάρρυνση και υποστήριξη προς το παιδί είναι σημαντική. Για την κόρη ο έρωτας για τον μπαμπά ξεκινάει στα τρία και δεν τελειώνει ποτέ! Μεγαλώνοντας, όμως, για τον γιο ίσως έχει μεγαλύτερη σημασία η επιβεβαίωση του πατέρα, καθώς καθορίζει την αυτοεκτίμηση του γιου του, το ποιος είναι και τι θέλει να κάνει στη ζωή του. Αν δεν έχει εισπράξει την αποδοχή του πατέρα, είναι πολύ πιθανό να δυσκολευτεί πάνω σ’ αυτό.
Κι αν σου τύχει ένας δύσκολος μπαμπάς; Ένας π.χ. υπερπροστατευτικός ή νάρκισσος πατέρας ή όχι αρκετά υποστηρικτικός ή επικριτικός ή απόμακρος συναισθηματικά;
Τότε είναι δύσκολα τα πράγματα, επειδή επηρεάζεται η αυταξία σου και δυσκολεύεσαι να δεις ποιος είσαι πραγματικά ή ποιος θα ήθελες να είσαι. Υπάρχει, όμως, τρόπος να βγεις από αυτή τη θέση με σωστή βοήθεια. Η ψυχοθεραπεία βοηθάει πολύ πάνω σ’ αυτό.
Ποια είναι η άποψή σας για τους σύγχρονους μπαμπάδες;
Είναι σίγουρα καλύτεροι από τους μπαμπάδες των παλαιότερων γενεών. Είναι πιο φροντιστικοί, πιο στοργικοί, εκφράζουν πιο άνετα τα συναισθήματα. Με λίγα λόγια, είναι πιο θηλυκοί. Και όταν λέω πιο θηλυκοί, δεν εννοώ με την έννοια της ταυτότητας του φύλου. Εννοώ ότι έχουν στοιχεία πιο τρυφερά, που τα βλέπαμε παλιότερα μόνο στις γυναίκες μαμάδες. Όπως και οι γυναίκες σήμερα προβάλλουν σε πολλά επίπεδα πιο αντρικές συμπεριφορές. Είναι πιο δυναμικές για παράδειγμα. Αυτή η υιοθέτηση τυπικών χαρακτηριστικών συμπεριφοράς του αντίθετου φύλου δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό.
Η πατρότητα κάνει καλό σε έναν άνδρα;
Ένας άνδρας ολοκληρώνεται, όταν γίνεται πατέρας. Βιολογικά ξέρουμε ότι το επιβάλει το γενετήσιο ένστικτο της αναπαραγωγής. Το να επιδιώξει να ”σπείρει” απογόνους είναι ο μόνος τρόπος για να μεταβιβάσει τα γονίδια του και να διασφαλίσει την αθανασία του. Σε ψυχολογικό επίπεδο, όμως, η πατρότητα είναι αλήθεια ότι ωριμάζει τον άνδρα. Είναι ίσως το μοναδικό πράγμα που τον ωριμάζει. Ο άνδρας σταματά να είναι παιδί από τη στιγμή που θα γίνει μπαμπάς.
Τι άλλο κερδίζει ένας άνδρας, όταν γίνεται μπαμπάς;
Μαθαίνει να αγαπάει ουσιαστικά. Σε καμία άλλη σχέση δεν μπορεί να το μάθει αυτό. Σίγουρα όχι στην ερωτική, όπως νομίζουν κάποιοι. Μόνο μέσα από τη σχέση με το παιδί του, του δίνεται η ευκαιρία να μάθει να αγαπάει πραγματικά.
Και για τους άνδρες που διστάζουν ή δε θέλουν να αποκτήσουν παιδιά; Τι έχετε να πείτε;
Κάποιοι μπορεί να έχουν αφιερωθεί ολοκληρωτικά σε έναν σκοπό ή σε κάτι που τους γεμίζει και γι’ αυτό δε θέλουν ή νιώθουν ότι δε χρειάζονται παιδιά. Είναι γεμάτοι. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που φοβούνται τις ευθύνες, ανησυχούν ότι θα σκλαβωθούν από τις γονικές υποχρεώσεις και παραμένουν αιώνια παιδιά.
Καθυστερούν γενικά οι άνδρες να γίνουν μπαμπάδες … έτσι δεν είναι;
Ναι, αλλά ούτε αυτό είναι απαραίτητα κακό. Για έναν άνδρα είναι σημαντική πρώτα η επαγγελματική αποκατάσταση και μετά η σχέση. Ενώ για τις γυναίκες ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Είναι πρώτα η σχέση που έχει σημασία και μετά η επαγγελματική αποκατάσταση. Η αλήθεια πάντως είναι ότι η καλύτερη ηλικία, για να γίνει μπαμπάς ένας άνδρας, είναι γύρω στα 40. Γιατί τότε είναι που του ταιριάζει περισσότερο η συντροφικότητα. Οπότε, εφόσον μπορεί να είναι καλύτερος σύντροφος ένας άνδρας, αυξάνονται και οι πιθανότητες να είναι και καλύτερος πατέρας. Δυστυχώς αυτές οι ηλικίες μπορεί να συμπέσουν με την κρίση της μέσης ηλικίας. Η ηλικιακή κρίση μπορεί να επηρεάσει τόσο πολύ έναν άνδρα, ώστε να κάνει σημαντικές ανατροπές. Να χωρίσει, να αναζητήσει άλλη σύντροφο, να κάνει άλλα παιδιά, να γυρίσει σελίδα στη ζωή του. Οπότε το να πεις ότι είναι προτιμότερο ένας άνδρας να γίνει πατέρας σ’ αυτή την ηλικία δεν είναι μια συνταγή που εξασφαλίζει επιτυχία.
Υπάρχει τέλειος μπαμπάς;
Δεν υπάρχει. Όπως δεν υπάρχει και τέλεια μαμά. Κι όταν δεχόμαστε και ως παιδιά και ως γονείς ότι δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, τότε όλα είναι πιο εύκολα. Στόχος ενός άνδρα, όταν γίνει πατέρας, και μιας γυναίκας, όταν γίνεται μητέρα, πρέπει να είναι να εξελιχθούν σε αρκετά καλούς γονείς. Το πρόβλημα όμως είναι ότι πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν πως είναι τέλειοι ως γονείς και προσπαθούν να πείσουν και τους άλλους και ιδιαίτερα τα παιδιά τους γι΄αυτό.
Η συνειδητοποίηση ότι δεν είναι ή δεν μπορεί να είναι τέλειος ένας γονιός είναι ένα πρώτο βήμα, για να εξελιχθεί σε έναν αρκετά καλό μπαμπά ή αρκετά καλή μαμά. Μια αρκετά καλή μαμά κι ένας αρκετά καλός μπαμπάς είναι σημαντική υπόθεση. Το αρκετά καλό είναι κάτι πάρα πολύ καλό στην περίπτωση αυτή.
 Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ είναι νευρολόγος –ψυχίατρος- παιδοψυχίατρος, με εκπαίδευση στην ψυχαναλυτική θεραπεία, στην ομαδική ανάλυση και στην Οικογενειακή Θεραπεία. Έχει διδάξει στο Κέντρο Towistock και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου ως Επίκουρος Καθηγητής. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα εξελέγη διευθυντής του Παιδοψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. Ίδρυσε με άλλους την Ελληνική Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας που εκπαιδεύει στην Ατομική Ψυχαναλυτική Θεραπεία και την Ελληνική Εταιρεία Ομαδικής Ανάλυσης και Οικογενειακής Θεραπείας της οποίας είναι πρόεδρος και διευθυντής του Εκπαιδευτικού Ινστιτούτου. Είναι τακτικό μέλος πολλών διεθνών επιστημονικών Εταιρειών και έχει μετάσχει στη συγγραφή πολλών επιστημονικών βιβλίων και πολυάριθμων άρθρων. Έχει κληθεί να μιλήσει σε πολλά κέντρα του εξωτερικού, καθώς και σε πολυάριθμα νοσοκομεία και επιστημονικά κέντρα. Είναι ο πρώτος ιδρυτής μαζί με άλλους συναδέλφους της Παιδοψυχιατρικής Εταιρίας Ελλάδος. Είναι συγγραφέας των βιβλίων «Να παντρευτεί κανείς ή να μην παντρευτεί», «Μεγαλώνοντας στην ελληνική οικογένεια», «Εγώ κι εσύ… και οι άλλοι» (όλα εκδόσεις Αρμός), «Οι άνθρωποι μου» (εκδόσεις Ποταμός), «Οικογένεια σε Κρίση» (εκδόσεις Ακρίτας), «Θεραπεία Ζεύγους» (εκδόσεις Καστανιώτης).

                                              Βίνσεντ βαν Γκογκ Πρώτα Βήματα (1890)


Ζωγραφίζουμε 
μια χαρούμενη στιγμή που ζήσαμε μαζί με τον μπαμπά
και του ευχόμαστε Χρόνια Πολλά
22/06/2020

 Αναστασία: Εγώ και ο μπαμπάς μου φυτεύουμε λουλούδια στον κήπο. Η καρδιά σημαίνει ότι ο μπαμπάς μου αγαπάει πολύ το Μάριο κι εμένα

 Στέφανος: Εγώ και ο μπαμπάς μου περπατάμε. Θα πάμε στην πλατεία να παίξω.

 Οριάνα: Εγώ και ο μπαμπάς μου είμαστε στις κούνιες. ο μπαμπάς μου με κουνάει

 Τριαντάφυλλος: Εγώ και ο μπαμπάς μου παίζουμε ποδόσφαιρο. Εγώ σουτάρω

 Μιχάλης: Εγώ και ο μπαμπάς μου παίζουμε ποδόσφαιρο

 Μάριος: Βόλτα εγώ και ο μπαμπάς μου με το σκάφος

Κωνσταντίνος Μ.: Αγκαλιά με τον μπαμπά στην εξοχή

Μάνος: Εγώ και ο μπαμπάς συζητάμε κάτω από την κληματαριά για τα παιχνίδια μου

Μαρία-Χριστίνα: Βόλτα με τον μπαμπά και το Ρίκο στα γουρουνάκια

Κωνσταντίνος Σ.: Ο μπαμπάς με γαργαλάει και γελάω

Αριάδνη: Εγώ και ο μπαμπάς με το Δία πάμε στην πλατεία να παίξω