ΟΙ ΜΟΥΖΙΚΑΝΤΕΣ

 Οι Μουζικάντες είναι η ελληνική εκδοχή του γνωστού παραμυθιού Οι μουσικοί της Βρέμης, που καταγράφηκε από τους αδελφούς Γκριμ και εκδόθηκε το 1819. 

Το παραμύθι αναφέρεται σε τέσσερα ηλικιωμένα ζώα, έναν γάιδαρο, ένα σκύλο, μια γάτα και έναν κόκορα, τα οποία εκδιώκονται από τους ιδιοκτήτες τους με σκληρό τρόπο, από τη στιγμή που δεν μπορούν πια να τους προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. 

Ο πιο δυναμικός ήρωας της ιστορίας αναδεικνύεται ο γάιδαρος, ο οποίος αντί να κάτσει και να ψοφήσει χωρίς νερό και φαΐ, αποφασίζει να πάει στην πόλη και να γίνει μουσικός και τραγουδιστής. Στο δρόμο του συναντάει, σε άθλια κατάσταση, το σκύλο τη γάτα και τον κόκορα και τους προτείνει να τον ακολουθήσουν. Τα ζώα δέχονται και έτσι αποκτούν ελπίδα και πίστη στη ζωή. 

Στο δρόμο τους για την πόλη, αποφασίζουν να βρουν καταφύγιο σε ένα σπίτι που φαίνεται μέσα στο δάσος. Όταν φθάνουν κοντά, αναβαίνον το ένα στην πλάτη του άλλου, για να δουν από το παράθυρο τι γίνεται μέσα στο σπίτι. Βλέπουν τέσσερις κλέφτες να τρώνε λαχταριστά φαγητά. Η εικόνα αυτή έχει γίνει άγαλμα από τον καλλιτέχνη Γκέρχαρντ Μαρκς και κοσμεί ένα σημείο της Βρέμης:

Τα ζώα τρομάζουν, αλλά ο γάιδαρος σκέφτεται ότι θα μπορούσαν αυτά να τρομάξουν περισσότερο τους κλέφτες, φωνάζοντας όλα μαζί δυνατά. Πραγματικά οι κλέφτες τρομάζουν τόσο από τις φωνές τους, όσο και από το σχήμα τους. Γιατί, μέσα στη νύχτα δεν μπορούν να διακρίνουν τα ζώα και νομίζουν ότι πρόκειται για ένα φάντασμα, με πολλά πόδια, πολλά μάτια, πολλά αφτιά, πολλά πόδια κ.λπ. Έτσι, το βάζουν στα πόδια και τα ζώα απολαμβάνουν το ζεστό σπίτι και το πλούσιο φαγητό.

Μετά από ώρα και ενώ τα ζώα έχουν αποκοιμηθεί, ένας από τους κλέφτες επιστρέφει στο σπίτι για να πάρει τα κλοπιμαία. Τότε ανοίγει τα μάτια της η γάτα και όπως λάμπουν στο σκοτάδι ο κλέφτης τρομάζει. Καθώς η γάτα σηκώνεται και του αγριεύει, πατάει την ουρά του σκύλου. Αυτός ξυπνάει και αρπάζει τον κλέφτη από το παντελόνι. Με τη σειρά του ξυπνάει ο γάιδαρος και τον αρχίζει στις κλοτσιές ενώ ο κόκορας φωνάζει: Πιάστε τον κλέφτη!

Ο κλέφτης έντρομος εξαφανίζεται κι έτσι το σπίτι μένει στα ζώα, όπου περνούν ευτυχισμένα και συντροφιασμένα γεράματα. Μπορεί να έγιναν μουζικάντες, μπορεί και όχι...  

Σημασία έχουν τα νοήματα του παραμυθιού. Η ανοχή στη ματαίωση που δείχνει να έχει ο γάιδαρος, η κατανόηση που δείχνει στα άλλα ζώα που πάσχουν και δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημά τους, το μήνυμα ότι ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσουμε τη ζωή μας. Από την άλλη, η σκληρή αντιμετώπιση των ανθρώπων απέναντι στα ζώα που σε όλη τους τη ζωή τους πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους, ανοίγει μεγάλα πεδία για παιδαγωγικές συζητήσεις. 

Το παραμύθι είναι από αυτά που αγαπήσαμε πολύ, που κουβεντιάσαμε και θα κουβεντιάζουμε με κάθε ευκαιρία και με αφορμή άλλα αναγνώσματα με παρόμοια νοήματα.

Η ΑΦΙΣΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ

 όπως φιλοτεχνήθηκε από την Κωνσταντίνα, τον Κωνσταντίνο, την Κίρκη, τη Δέσποινα, τη Τζωρτζίνα, τον Μαρσέλο, τον Συμεών, τη Μάνια, την Ελένη και τον Γιάννο με ζωγραφική και κολλάζ:

Η συζήτηση με τα ίδια παιδιά:

Πώς σας φάνηκε ο γάιδαρος του παραμυθιού μας;

"Ο γάιδαρος ήταν καλός, γιατί βοήθησε που πήρε μαζί του το σκύλο που τον έδιωχνε το αφεντικό του, επειδή δεν μπορούσε να βλέπει τα πουλιά που σκότωνε στο κυνήγι και δεν μπορούσε να τρέξει για να τα πιάσει επειδή είχε γεράσει και τη γατούλα που έκλαιγε γιατί την έδιωχνε η κυρία και τον κόκορα που λαλούσε και έκλαιγε γιατί του είπε η κυρία που τον είχε ότι θα τον κάνει σούπα. Τα ζώα είχαν γεράσει και δεν μπορούσαν να δουλεύουν πια. Ο γάιδαρος όμως το κατάλαβε το πρόβλημά τους. δεν κοίταζε μόνο τον εαυτό του. Γι' αυτό ήτανε καλός. Ήταν καλός και γατί πήρε όλα τα ζώα στην πλάτη του, γιατί αυτός ήταν ο πιο ψηλός και μπορούσαν να δουν από το παράθυρο.

Δεν ήτανε φοβητσιάρης, γιατί αν φοβότανε θα είχε ψοφήσει από την πείνα. Ναι, κυρία, είχε θάρρος. Αν φοβότανε ο γάιδαρος, θα είχε ψοφήσει όμως και ο σκύλος και η γάτα και ο κόκορας. Είπε μέσα του: Δεν πειράζει που έχω γεράσει λίγο, θα τα καταφέρω!

Ήταν και έξυπνος γιατί είχε την καλή ιδέα να φύγει και να γίνει τραγουδιστής και δεν έκατσε να ψοφήσει από την πείνα. Είπε: έχω ωραία φωνή, θα γίνω τραγουδιστής και θα βγάλω λεφτά να πάρω ένα σπίτι και φαγητό και να μην είμαι φτωχός και να πεινάω. Ε, αφού δεν του έδινα πια φαΐ το αφεντικό του, καλά έκανε. Και γιατί είπε ότι τα ζώα μπορούσαν να τρομάξουν τους κλέφτες. Τα άλλα ζώα δεν το σκέφτηκαν αυτό, δεν είχαν αυτή την ιδέα".

Πείτε μου τώρα, πώς σας φάνηκε ο μυλωνάς, ο κυνηγός, η κυρία της γάτας και του κόκορα, τα αφεντικά των ζώων;

"Ήταν όλοι κακοί. όλοι ήταν το ίδιο κακοί, γιατί έκαναν το ίδιο κακό στα ζώα που είχαν γεράσει. Τα έδιωξαν και τους είπαν ότι δεν θα τους δίνουν φαΐ και νερό, επειδή δεν μπορούσαν να κάνουν πια τις δουλειές τους. Αυτό που έκαναν ήταν βλακεία, γιατί τα ζώα θα πέθαιναν από την πείνα και το κρύο. Δεν έκαναν καθόλου καλά. Αν δεν έβρισκε αυτή την ιδέα ο γάιδαρος, θα είχαν ψοφήσει όλα τα καημένα τα ζώα. Έπρεπε να τα κρατήσουν. Να τα είχαν στο σπίτι. Έπρεπε να τα έχουν κοντά στο τζάκι να ζεσταίνονται και δεν πειράζει που δεν μπορούσαν να κάνουν αυτά που έκαναν πριν επειδή είχαν γεράσει. Δεν ήταν σωστό αυτό που έκαναν, γιατί τα ζώα βοηθούσαν συνέχεια τους ανθρώπους και οι άνθρωποι τα πέταξαν. Έπρεπε να τα έχουν στο σπίτι και να τους δίνουν νερό και φαγητό, μια κουβέρτα και μια αγκαλίτσα. Ήταν ντροπή τους που το έκαναν αυτό, να τα διώξουν. Δεν πρέπει να τα διώχνουμε τα ζώα μας όταν γεράσουν αλλά να τα βοηθάμε. Κανέναν δεν πρέπει να διώχνουμε όταν γερνάει. Αυτός μπορεί να είναι και άνθρωπος, ε κυρία;"...